De boswachter van Staatsbosbeheer heeft op de Strabrechtse heide een tweede vindplaats ontdekt van de uiterst zeldzame waterlobelia. Deze Lobelia dortmanna, zoals de Latijnse naam van deze plant luidt, is waargenomen aan één van de heidevennen rond de Witte Loop. De Witte Loop is de afgelopen winter opgeschoond en minder diep gemaakt door Waterschap De Dommel. De waterlobelia profiteert hiervan omdat ze afhankelijk is van heidevennen met helder en voedselarm water en schone bodem. Na het opschonen van het ven kregen de zaden van waterlobelia na 26 jaar opnieuw kans te ontkiemen en terug te keren.
Boswachter blij verrast
Boswachter Janneke de Groot van Staatsbosbeheer vindt de waarneming heel bijzonder. “Het is geweldig dat deze zeldzaamheid op de Strabrechtse heide na tientallen jaren terug is gekeerd op de oude groeiplek. Bij het Beuven komt waterlobelia voor, maar dat was vooralsnog de allerlaatste vindplaats op de Strabrechtse heide. Wij zijn zeer verheugd dat de opschoning van het ven en de Witte Loop dit resultaat heeft opgeleverd. Aangezien waterlobelia vrijwel alleen in schone heidevennen voorkomt is onze verantwoordelijkheid voor de instandhouding van deze soort groot. Het is overigens een heel klein plantje, je kijkt er zo over heen, maar wel een heerlijke verrassing.”
Zeldzaam
Waterlobelia komt in Nederland van oudsher voor in vennen met helder, zwak tot matig zuur en voedselarm water. Ook de venbodems moeten aan strenge eisen voldoen; deze moeten voedselarm en zandig zijn en niet worden bedekt met slib. De soort is nooit algemeen geweest, maar in het oostelijke deel van het land kon ze vroeger lokaal uitbundig voorkomen. Door verzuring, vermesting en verdroging was de soort begin jaren tachtig van de vorige eeuw zo goed als verdwenen uit Nederland. De enige resterende groeiplaats was de Lobeliabaai in het Beuven. Door herstelmaatregelen is het aantal groeiplaatsen weer toegenomen. De meeste groeiplaatsen liggen in de provincie Noord-Brabant. Sinds 1985 is de soort buiten het Beuven in tenminste 7 natuurgebieden waargenomen, waaronder het Leikeven, Kampina, Landschotse heide en de IJzeren man bij Vught. Hoewel het aantal groeiplaatsen is toegenomen staat waterlobelia nog steeds op de Rode lijst als ernstig bedreigd.
Natura 2000
De Strabrechtse heide en Beuven zijn in 2006 aangewezen als Natura 2000 gebied en hebben hiermee de hoogste Europese Bescherming. Doelsoorten van Natura 2000 zijn onder meer drijvende waterweegbree, roerdomp, woudaap en kraanvogel. Doelbiotopen van Natura 2000 zijn onder meer zwak gebufferde vennen, vochtige heide van de hogere zandgronden.
Algemeen
De Strabrechtse heide telt in totaal 1.850 hectare en is daarmee de grootste aaneengesloten heide van Noord-Brabant. Dit open heidelandschap is al eeuwen onveranderd. Je vindt er droge en vochtige heide, vennen, stuifzand, kleinschalige akkers, gagel en wilgenstruwelen. In het voor- en najaar strijken er kraanvogels neer.